Nghiên cứu khoa học (NCKH) là một trong những hoạt động quan trọng trong các trường đại học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực trình độ cao. Để khẳng định được vai trò của NCKH, các trường đại học luôn hướng tới mục tiêu "Mỗi trường đại học là một viện nghiên cứu".

Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đã có cuộc trao đổi với GS.TS Đinh Xuân Khoa - Hiệu trưởng Trường Đại học Vinh - một trong những trường đại học có thế mạnh về NCKH.

Phóng viên (PV): Thưa GS, để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, công tác đào tạo đội ngũ cán bộ giảng dạy và NCKH tại Đại học Vinh diễn ra thế nào?

GS.TS Đinh Xuân Khoa: Đại học Vinh tiền thân là trường đại học sư phạm, do đó thế mạnh truyền thống của nhà trường chủ yếu tập trung vào 2 lĩnh vực chính: NCKH cơ bản và khoa học giáo dục. Bên cạnh việc đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, đáp ứng nhu cầu của xã hội, việc định hướng đào tạo đội ngũ cán bộ giảng dạy trẻ đã được lãnh đạo nhà trường đặc biệt quan tâm. Cùng với đó, việc hình thành các nhóm NCKH không chỉ góp phần khẳng định vị thế của nhà trường, mà còn là chiếc nôi đào tạo, phát hiện và bồi dưỡng các gương mặt cán bộ khoa học trẻ tiềm năng cung cấp cho các trường đại học, viện nghiên cứu trong khu vực và cả nước. 

Đồng thời, nhà trường có nhiều chủ trương, chính sách thiết thực nhằm động viên và tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng cán bộ trẻ có cơ hội học tập nâng cao trình độ. Cụ thể, tạo điều kiện để cán bộ đi học tập nghiên cứu ở nước ngoài, khen thưởng các kết quả nghiên cứu được công bố trên các tạp chí thuộc danh mục ISI và các công trình xuất sắc khác; hỗ trợ tích cực cho các nhóm nghiên cứu chuyên sâu... 

Cùng với sự giúp đỡ từ các dự án của Bộ Giáo dục và Đào tạo như đề án 322 và 911, Hiệp định của Chính phủ, hợp tác của nhà trường… Đến nay, số lượng cán bộ trẻ của nhà trường đã và đang được đào tạo bài bản tại các cơ sở nước ngoài uy tín ngày càng tăng.

PV: Vậy, theo GS đâu là những điểm mạnh trong NCKH của nhà trường?

GS.TS Đinh Xuân Khoa: Như tôi đã chia sẻ, Đại học Vinh là một trong những trường đi đầu trong cả nước về NCKH, trong đó có những nhóm nghiên cứu có uy tín, như: nhóm nghiên cứu lý thuyết Xác suất và Thống kê; nhóm nghiên cứu Quang học - Quang phổ; nhóm nghiên cứu các hợp chất thiên nhiên; nhóm nghiên cứu ngôn ngữ; nhóm nghiên cứu về khoa học và kỹ thuật vật liệu…

Trong 5 năm qua, Đại học Vinh luôn nằm trong tốp 10 trường đại học của cả nước có nhiều bài báo khoa học công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín. Hiện nay, nhà trường đang phấn đấu xây dựng để trở thành 1 trong 10 trung tâm nghiên cứu cơ bản và đồng thời là 1 trong 30 trung tâm chuyển giao khoa học công nghệ của cả nước.

PV: Là người tâm huyết với công tác NCKH trong trường đại học, điều gì khiến GS trăn trở với hoạt động này?

GS.TS Đinh Xuân Khoa: Điều mà chúng tôi trăn trở là làm sao phát triển NCKH định hướng ứng dụng, gắn kết các đề tài NCKH trong công tác giảng dạy. Theo tôi, Nhà nước nên có cơ chế đặt hàng các đề tài NCKH, để gắn khoa học với thực tiễn, góp phần giải quyết tình trạng nhiều đề tài nghiên cứu đã được nghiệm thu nhưng thiếu tính ứng dụng. Đây còn là giải pháp không chỉ giải quyết khâu tìm kiếm đề tài phù hợp cho các nhà khoa học mà còn bảo đảm kinh phí đầu tư có hiệu quả cho công tác NCKH. 

PV: Đại học Vinh là một trong những trường được Chính phủ chọn xây dựng thành đại học trọng điểm quốc gia. Để đạt được mục tiêu này, theo GS, điều khó khăn nhất của nhà trường là gì?

GS.TS Đinh Xuân Khoa: Tôi cho rằng, để trở thành đại học trọng điểm quốc gia, điều khó khăn nhất của nhà trường là xây dựng được đội ngũ cán bộ, giảng viên mạnh về chất lượng, đồng bộ về cơ cấu. Dù TP. Vinh phát triển nhưng vẫn chưa trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa và khoa học công nghệ của cả nước. Trong khi, một số cán bộ của nhà trường được đào tạo bài bản, có trình độ lại có xu hướng dịch chuyển đến các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh - nơi có nhiều viện nghiên cứu và các trường đại học lớn.

PV: Vậy, các giải pháp cụ thể để xây dựng và phát triển nhà trường là gì, thưa GS?

GS.TS Đinh Xuân Khoa: Để xây dựng đại học trọng điểm, nhà trường phải hướng tới những chuẩn mực quốc tế về quản trị nhà trường, quản trị chất lượng đào tạo, chất lượng và hiệu quả NCKH. Trong đó, chú trọng cơ sở vật chất đồng bộ và từng bước hiện đại, đáp ứng đào tạo và NCKH của cả thầy lẫn trò. Bên cạnh đó, cơ cấu tổ chức của nhà trường phải theo hướng tinh giản, chuyên nghiệp và điện tử hóa ở mức độ cao. Đội ngũ cán bộ, giảng viên được xây dựng đồng bộ, đáp ứng số lượng không ngừng nâng cao chất lượng, cần khẳng định rằng đây là vấn đề khó nhất. Không thể có trường đại học đẳng cấp quốc tế nếu không có đội ngũ giảng viên đạt trình độ quốc tế.

PV: Xin trân trọng cảm ơn GS!

Nguồn: Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam